- Ook in 2024 kun je een flink bedrag fiscaal voordelig inleggen in een eigen pensioenpot.
- Pensioen opbouwen via een fiscaal gefaciliteerde pensioenrekening is niet alleen aantrekkelijk voor zzp’ers, zeker ook voor werknemers met een pensioengat.
- Vergeet daarom niet om te kijken hoeveel ‘jaarruimte’ je hebt? Ook voor eerdere jaren kun je daar nog gebruik van maken.
- Lees ook: Wanneer krijg je AOW, als je nu tussen de 25 en 61 bent? Bekijk het overzicht
Heb je als zzp’er nog weinig of niets voor je pensioen geregeld, of denk je dat je met je huidige pensioen niet helemaal uitkomt, dan kun je dit jaar nog belastingvrij een extra bedrag sparen. Dat doe je door gebruik te maken van de zogenoemde jaarruimte. Maar hoe werkt dat precies, hoeveel mag je inleggen, en hoe gaat dat straks als je met pensioen gaat?
Bijna iedereen in Nederland heeft recht op een AOW-uitkering, zodra de pensioengerechtigde leeftijd wordt bereikt, maar dat is geen vetpot. Sinds 1 juli dit jaar is de netto AOW-uitkering voor een alleenstaande 1.486 euro per maand inclusief de zogenoemde loonheffingskorting. Voor een samenwonende of gehuwde gaat het om 1.011 euro netto per maand. De hoogte van de AOW wordt elk halfjaar aangepast.
De meeste werknemers bouwen via hun werkgever bij een pensioenfonds extra pensioen op voor een aanvullende uitkering op de oude dag. Heb je veertig jaar bij dezelfde baas gewerkt, dan is het waarschijnlijk goed geregeld. Maar dat komt steeds minder voor.
De meeste mensen hebben vaak wisselende inkomens gehad, omdat ze bijvoorbeeld tijdelijk parttime gewerkt hebben, een paar keer van baan zijn gewisseld, of ze zijn gedurende hun carrière ondernemer geweest. Allemaal redenen waarom je pensioenuitkering fors lager uit kan vallen, het beruchte pensioengat.
Sparen of beleggen voor je pensioen, zonder vermogensbelasting
Nu kun je natuurlijk gewoon extra geld beleggen of sparen voor je oude dag, maar over dat geld betaal je in Nederland wel vermogensbelasting in box 3. Om mensen te stimuleren geld weg te zetten voor hun oude dag, mag dat onder bepaalde voorwaarden zonder vermogensbelasting af te dragen.
Daarvoor moet je geld storten op een geblokkeerde spaar- of beleggingsrekening van een erkende financiële instelling, een bank of een verzekeraar dus die dit aanbiedt. Het geld en het rendement blijven vervolgens op de rekening staan tot het moment dat je AOW-uitkering ingaat.
Behalve dat je geen vermogensbelasting betaalt, mag je het bedrag dat je in je pensioenspaarrekening stort, ook nog eens aftrekken van de belasting die je betaalt in box 1 van de inkomstenbelasting. Dat betekent dat je bruto-inkomen omlaag gaat en je dus minder belasting betaalt. Dat geldt zeker als je in de hoogste belastingschaal zit.
Helaas kun je de bedragen die je inlegt voor een fiscaal gefaciliteerde eigen pensioenpot, niet onbeperkt aftrekken van je inkomen in box 1. Dat bedrag is beperkt tot je 'jaarruimte'.
De hoogte van de jaarruimte hangt af van zowel je inkomen als het bedrag dat al voor je pensioen hebt opgebouwd via een werkgever. Ben je zzp'er dan is dat vanzelfsprekend een fors bedrag: je hebt immers niet via je werkgever geld in een pensioenfonds gestort. Maar zelfs als werknemer is er ook nog behoorlijk veel jaarruimte die je zou kunnen benutten.
Onder aan dit artikel vind je twee rekenvoorbeelden. Een voor een zzp'er én een voor een werknemer. Maar eerst nog even iets over hoe het nou zit met zo'n extra pensioenpot als je met pensioen gaat.
Uitkering na je pensioen
Op het moment dat je geld van pensioensparen of beleggen vrijvalt, wordt het niet zomaar op je bankrekening gestort. Het idee is dat je dan een lijfrenteuitkeringsproduct aanschaft. Je spreekt dan met een bank of verzekeraar af dat zij jou gedurende x jaar elke maand, of elk jaar een bedrag betalen.
Let overigens op: je hoeft die lijfrente niet af te sluiten bij de instelling waar je hebt gespaard of belegd. Dus als het zover is: shoppen loont.
Je kunt vervolgens zelf kiezen voor een levenslange uitkering of een van bijvoorbeeld 20 jaar. Hoe langer de uitkering loopt, hoe lager de uitkering. Ook is de hoogte van de uitkering vaak afhankelijk van de actuele rente op het moment dat je lijfrente ingaat, want dat rendement wordt meegenomen in de berekening.
Je zou het opgespaarde bedrag ook in een keer uit kunnen later keren, maar in dat geval komt de fiscus langs. In dat geval betaal je er niet alleen inkomstenbelasting over, maar ook nog eens (maximaal) 20 procent revisierente. Dan had je beter kunnen gewoon kunnen sparen.
Je betaalt straks ook inkomstenbelasting over de uitkering, want dat heb je destijds toen je je geld belegde nog niet gedaan - je mocht je inleg immers van je bruto-inkomen aftrekken. In de praktijk pakt dat uiteindelijk overigens vrijwel altijd gunstig uit, omdat je inkomen na je pensioen bijna altijd lager is en je in een lagere belastingschijf valt dan tijdens je werkende leven.
Rekenvoorbeelden jaarruimte
Stel je bent zelfstandig ondernemer en je hebt dit jaar 80.000 euro aan belastbaar inkomen, dat wil zeggen de winst uit onderneming, dus na aftrek van alle kosten en fiscale voordelen (zelfstandigenaftrek, startersaftrek enzovoorts.).
Je jaarruimte bereken je door eerst de zogenoemde AOW-franchise* van je belastbare inkomen af te trekken en dat vervolgens te vermenigvuldigen met percentage dat je fiscaal vriendelijk opzij mag zetten. Dat is 30 procent voor het belastingjaar 2024. Voor de berekening van de jaarruimte over 2024, moet je de fiscale gegevens van het voorgaande jaar gebruiken (2023).
In ons voorbeeld kom je dan op de volgende berekening.
(€ 80.000-€17.454) * 30% = € 18.373 aan jaarruimte
*Aow-franchise = het bedrag dat wordt afgetrokken van je pensioengevend inkomen omdat je sowieso aow krijgt. Dit bedrag is afhankelijk van de hoogte van de aow-uitkering en kun je opzoeken op de site van de belastingdienst. Voor 2024 is dit bedrag 17.454 euro.
Je bent werknemer met hetzelfde belastbare inkomen als de zzp'er hierboven. Je hebt weliswaar via je werkgever ingelegd in je pensioenfonds, maar wilt graag extra sparen.
Het is eerste deel van de berekening is hetzelfde als voor de ondernemer, maar dan moet je er nog een berekening op los laten: er is immers al geld in je pensioenpot beland via je werkgever.
Als je een pensioen opbouwt waarbij de werkgever een toezegging doet over de uiteindelijke uitkering, heb je hiervoor de zogenoemde Factor A nodig. Die staat voor je pensioenaangroei in een bepaald jaar. Je vindt deze op je pensioenoverzicht van je pensioenfonds- of verzekeraar. De factor A moet je dan vermenigvuldigen met 6,27 en vervolgens nog aftrekken van de jaarruimte die je zou hebben zonder aanvullende pensioenopbouw van de werkgever.
Echter, met de komst van het nieuwe pensioenstelsel verdwijnen pensioenregelingen die een toezegging doen over de hoogte van de uitkeringen. Bepalend voor de jaarruimte wordt dan hoeveel pensioenpremie je jaarlijks inlegt in een pensioenfonds van de werkgever, zoals nu al het geval is bij zogenoemde beschikbarepremieregelingen.
Stel bijvoorbeeld dat je 80.000 euro bruto per jaar verdient en er wordt gerekend met een AOW-franchise van 17.454 euro die in mindering komt op het brutoloon. Daarnaast heb je via een beschikbarepremieregeling van de werkgever 8.000 euro aan premies ingelegd over 2023. Volgens deze rekentool van de Belastingdienst komt je jaarruimte als werknemer dan uit op 5.696 euro in 2024
Het fiscale voordeel van de jaarruimte mag je opvoeren als aftrekpost in box 1. Stel dus dat je dit met 5.696 euro doet over het inkomensdeel dat in de hoogste belastingschijf van 49,5 procent valt, dan is het fiscale voordeel 2.820 euro.
Naast het jaarbedrag dat je opzij mag zetten, kun je ook verder terugkijken. Niet benutte jaarruimtes uit de tien voorgaande jaren mag je inhalen. Dat heet de reserveringsruimte en die is in 2024 maximaal 41.608 euro.